Praca Licencjacka z Zarządzania

Co musi zawierać praca licencjacka z zarządzania:

• Podstawy teoretyczne – Teorie zarządzania strategicznego, modele biznesowe, koncepcje
• Case study firmy/branży – Szczegółowa analiza konkretnej organizacji
• Analiza SWOT – Mocne/słabe strony, szanse/zagrożenia
• Analiza danych – Dane finansowe, rynkowe, wskaźniki, benchmarking
• Diagnoza problemów – Identyfikacja wyzwań biznesowych
• Rekomendacje strategiczne – Konkretne propozycje dla zarządu firmy

Metody badawcze w zarządzaniu

Podejście jakościowe vs. ilościowe

W zarządzaniu DOMINUJE analiza jakościowa!

W zarządzaniu najczęściej:

• ✅ Analiza jakościowa (70% prac) - case study + SWOT + desk research
• ✅ Podejście mieszane (25%) - case study + dane finansowe
• ✅ Analiza ilościowa czysta (5%) - tylko dla tematów finansowych/operacyjnych
• ⚠️ Ankiety/wywiady rzadziej - głównie jako uzupełnienie case study

Narzędzia analityczne

• Analiza SWOT - mocne/słabe strony, szanse/zagrożenia
• Analiza PESTEL - czynniki makrootoczenia (polityczne, ekonomiczne, społeczne...)
• 5 sił Portera - analiza konkurencji w branży
• Macierz BCG - portfel produktów (gwiazdy, dojne krowy, znaki zapytania, psy)
• Macierz Ansoffa - strategie wzrostu (penetracja, rozwój produktu, rozwój rynku, dywersyfikacja)
• Business Model Canvas - model biznesowy (9 bloków)
• Analiza wskaźników finansowych - ROE, ROA, marże, płynność

Case study firmy - krok po kroku

Case study to PODSTAWA pracy licencjackiej z zarządzania!

Jak przeprowadzić case study:

1. Wybór firmy
   • Firma gdzie pracujesz/odbywasz praktyki (najłatwiej!)
   • Duża firma giełdowa (dostępność danych publicznych)
   • Startup/SME (łatwiejszy dostęp do managerów)
   • Branża która Cię interesuje
2. Zbieranie danych
   • Dane publiczne: Strona firmowa, raporty roczne, KRS
   • Dane finansowe: Bilans, rachunek zysków i strat (dla spółek giełdowych)
   • Analiza branży: Raport PMR, Euromonitor, Statista
   • Media: Artykuły prasowe, wywiady z CEO, case studies
   • Wywiady: Manager/właściciel firmy (jeśli dostępny)
3. Struktura case study
   • Charakterystyka firmy: Historia, misja/wizja, struktura, produkty
   • Analiza otoczenia: PESTEL, 5 sił Portera, konkurencja
   • Analiza wewnętrzna: SWOT, zasoby, kompetencje
   • Strategia: Obecna strategia, pozycja rynkowa
   • Wyniki: Dane finansowe, wskaźniki, trendy
   • Wyzwania: Główne problemy i szanse
4. Analiza strategiczna
   • Oceń obecną strategię - co działa, co nie
   • Zidentyfikuj kluczowe wyzwania
   • Porównaj z konkurencją (benchmarking)
   • Wyciągnij wnioski
5. Rekomendacje
   • Konkretne propozycje strategiczne
   • Scenariusze rozwoju
   • Plan wdrożenia
   • Prognoza efektów

Przykład struktury case study:

CASE STUDY: FIRMA X (branża e-commerce, odzież)

1. CHARAKTERYSTYKA FIRMY
- Założenie: 2018
- Rynek: Polska, ekspansja do CEE
- Przychody 2023: 50 mln PLN (+30% r/r)
- Pracownicy: 150 osób
- Model biznesowy: D2C (direct-to-consumer), online pure play

2. ANALIZA PESTEL
- POLITYCZNE: Regulacje e-commerce (prawo odstąpienia)
- EKONOMICZNE: Wzrost e-commerce 20% r/r w Polsce
- SPOŁECZNE: Zmiana preferencji na zakupy online
- TECHNOLOGICZNE: AI w personalizacji, AR try-on
- EKOLOGICZNE: Presja na sustainable fashion
- PRAWNE: RODO, ochrona konsumentów

3. ANALIZA 5 SIŁ PORTERA
- Konkurencja w branży: WYSOKA (Zalando, Reserved, H&M online)
- Siła dostawców: ŚREDNIA
- Siła nabywców: WYSOKA (łatwe porównanie cen)
- Zagrożenie substytutami: ŚREDNIE
- Bariery wejścia: NISKIE (łatwe wejście do e-commerce)

4. ANALIZA SWOT
MOCNE STRONY:
✓ Silna marka wśród Gen Z
✓ Szybka dostawa (next-day delivery)
✓ Wysokie NPS (Net Promoter Score) 75

SŁABE STRONY:
✗ Ograniczona skala vs konkurenci
✗ Niskie marże (12% vs 25% branży)
✗ Zależność od logistyki zewnętrznej

SZANSE:
⬆ Ekspansja do Czech, Słowacji
⬆ Rozwój kategorii akcesoriów
⬆ Współpraca z influencerami

ZAGROŻENIA:
⬇ Agresywna konkurencja cenowa
⬇ Wzrost kosztów logistyki
⬇ Spowolnienie gospodarcze

5. ANALIZA FINANSOWA
- Przychody 2023: 50 mln PLN (+30%)
- EBITDA margin: 8% (vs 15% benchmark)
- ROE: 15%
- Wyzwanie: Niska rentowność

6. REKOMENDACJE STRATEGICZNE
1. Zwiększenie marż poprzez private label (20% = 30% marża)
2. Ekspansja CEE (Czechy + Słowacja) = +15 mln PLN rocznie
3. Program lojalnościowy (retention 40% → 60%)
4. Optymalizacja logistyki = -5% kosztów

Pro tip: Case study = 1 firma szczegółowo (40-50 stron), nie 5 firm powierzchownie (po 10 stron)!

Analiza SWOT - jak zrobić dobrze

SWOT to OBOWIĄZEK w każdej pracy z zarządzania!

Zasady dobrego SWOT:

• Konkretność - nie "dobra marka", ale "NPS 75 (top 10% branży)"
• Ilościowość - dodaj liczby gdzie możliwe
• Istotność - tylko kluczowe elementy (5-8 w każdym polu)
• Źródła - dane z raportów, wywiadów, analiz

❌ ŹLE: SWOT bez konkretów

MOCNE STRONY:
- Dobra marka
- Zadowoleni klienci
- Dobre produkty

✅ DOBRZE: SWOT konkretny i mierzalny

MOCNE STRONY:
✓ Rozpoznawalność marki 85% w grupie 18-35 lat (badanie XYZ 2024)
✓ NPS (Net Promoter Score) 75 - top 10% branży e-commerce
✓ Średnia ocena produktów 4.7/5.0 (20,000 opinii)
✓ Szybka dostawa: 95% zamówień next-day (vs 60% konkurencja)
✓ Retention rate 65% (vs 40% branża)
✓ CAC (Customer Acquisition Cost) 25 PLN (vs 45 PLN benchmark)

SŁABE STRONY:
✗ Marża EBITDA 8% (vs 15% benchmark branżowy)
✗ Brak skali: przychody 50 mln PLN (vs 500 mln konkurenci)
✗ 80% ruchu z Google Ads (ryzyko zależności)
✗ Koszt logistyki 18% przychodu (vs 12% konkurencja)
✗ Brak aplikacji mobilnej (60% ruchu z mobile)✗ Brak aplikacji mobilnej (60% ruchu z mobile)

SZANSE:
⬆ Rynek e-commerce odzieżowej w Polsce rośnie 20% r/r (PMR 2024)
⬆ Ekspansja CEE: Czechy (10 mln), Słowacja (5 mln) = +30% rynku
⬆ Trend sustainable fashion: +40% zainteresowania (Google Trends)
⬆ Influencer marketing ROI 5:1 (benchmark Influencer Marketing Hub)
⬆ Private label = marże 30% vs 15% obecne

ZAGROŻENIA:
⬇ Shein/AliExpress agresywna konkurencja cenowa (-30% ceny)
⬇ Koszty logistyki +15% r/r (inflacja, paliwo)
⬇ Spowolnienie: spadek konsumpcji -5% (prognoza 2025)
⬇ Zmiany algorytmu Google = +20% kosztu pozyskania klienta
⬇ Regulacje UE: opłata EPR za tekstylia od 2025

Następny krok: Strategia SO, WO, ST, WT

• SO (Strengths-Opportunities): Jak wykorzystać mocne strony dla szans?
• WO (Weaknesses-Opportunities): Jak poprawić słabe strony by wykorzystać szanse?
• ST (Strengths-Threats): Jak użyć mocnych stron przeciw zagrożeniom?
• WT (Weaknesses-Threats): Jak minimalizować słabości i zagrożenia?

Analiza finansowa - wskaźniki

Kluczowe wskaźniki do analizy:

Gdzie dostać dane finansowe:

• Spółki giełdowe: Raporty roczne, kwartalne (GPW, ESPI)
• Duże firmy: KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) - sprawozdania finansowe
• Bazy komercyjne: Bisnode, Coface, Dun & Bradstreet
• Wywiady: CEO/CFO może podać kluczowe wskaźniki (za zgodą)

Przykład analizy finansowej:

FIRMA X - ANALIZA FINANSOWA 2020-2024

PRZYCHODY (mln PLN):
2020: 30
2021: 35 (+17%)
2022: 42 (+20%)
2023: 50 (+19%)
2024P: 60 (+20%)
Trend: Stabilny wzrost ~20% r/r

MARŻA EBITDA:
2020: 5%
2021: 6%
2022: 7%
2023: 8%
2024P: 10%
Trend: Poprawa rentowności, ale wciąż poniżej benchmarku (15%)

ROE:
2020: 8%
2021: 12%
2022: 14%
2023: 15%
Benchmark branżowy: 18%
Ocena: Dobry, ale jest przestrzeń do poprawy

WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI BIEŻĄCEJ:
2023: 1.8
Benchmark: >1.5
Ocena: Dobra płynność finansowa

WNIOSKI:
✓ Dynamiczny wzrost przychodów (+20% CAGR)
✗ Niska rentowność (EBITDA 8% vs 15% benchmark)
✓ Dobra płynność finansowa
→ Priorytet: Zwiększenie marż (optymalizacja kosztów, premium pricing)

Gdzie szukać literatury z zarządzania?

1. Książki - klasyka zarządzania:

• Strategia:
  • Porter M., "Strategia konkurencji" (MUST-HAVE!)
  • Mintzberg H., "Strategia safari"
  • Kim W., Mauborgne R., "Strategia błękitnego oceanu"
  • Obłój K., "Strategia organizacji"
• Zarządzanie ogólne:
  • Drucker P., "Praktyka zarządzania"
  • Griffin R., "Podstawy zarządzania organizacjami"
  • Koźmiński A., Piotrowski W., "Zarządzanie. Teoria i praktyka"
• Marketing:
  • Kotler P., "Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola"
  • Ries A., Trout J., "Positioning"

2. Czasopisma naukowe:

• "Harvard Business Review Polska" - case studies, artykuły praktyczne
• "Przegląd Organizacji" - polskie czasopismo
• "Organization & Management" - SGH
• "Harvard Business Review" - wersja angielska (przez uczelnię)
• "Strategic Management Journal" - top journal (przez uczelnię)

3. Raporty branżowe (MUST-HAVE!):

• PMR - raporty o rynkach w Polsce (e-commerce, retail, fintech, etc.)
• McKinsey & Company - raporty branżowe (bezpłatne online)
• Boston Consulting Group (BCG) - raporty strategiczne
• Deloitte - raporty sektorowe, trendy
• PwC - raporty CEO Survey, Technology Trends
• Euromonitor - dane rynkowe (przez uczelnię)
• Statista - statystyki rynkowe

4. Dane finansowe firm:

• GPW (Giełda Papierów Wartościowych) - raporty spółek giełdowych
• ESPI - raporty bieżące i okresowe spółek
• KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) - sprawozdania finansowe (wszystkie sp. z o.o., SA)
• Strony firm - sekcja "Relacje inwestorskie"

Jak dostać się do firmy na case study?

Wzór emaila do firmy:

Temat: Prośba o współpracę - case study w ramach pracy licencjackiej

Szanowna Pani/Szanowny Panie,

Nazywam się [Imię Nazwisko] i jestem studentem/studentką zarządzania 
na [nazwa uczelni]. Piszę pracę licencjacką pt. "[tytuł pracy]" 
pod kierunkiem dr [nazwisko promotora].

W ramach pracy chciałbym/chciałabym przeprowadzić case study 
Państwa firmy, obejmujące:

1. Analizę strategii i modelu biznesowego
2. Analizę SWOT i pozycji konkurencyjnej
3. Rekomendacje rozwoju (opcjonalnie)

Korzyści dla Państwa firmy:
✓ Profesjonalna analiza strategiczna firmy
✓ Świeże spojrzenie studenta/badacza
✓ Benchmarking z konkurencją i best practices
✓ Pełna anonimizacja (jeśli wymagana)
✓ Raport z wynikami analizy

Potrzebne dane:
- Publiczne informacje o firmie (strona www, raporty)
- Ewentualnie: wywiad z CEO/managerem (30-45 min)
- Dane finansowe (jeśli możliwe i niepoufne)

Czy moglibyśmy umówić się na krótką rozmowę w celu omówienia 
szczegółów?

Z poważaniem,
[Imię Nazwisko]
Tel: [numer]
Email: [adres]

Co zrobić jeśli firma odmówi?

• ✅ Spółki giełdowe - pełna transparentność, nie potrzebujesz zgody (dane publiczne!)
• ✅ Duże firmy - dane w KRS, raporty branżowe, artykuły prasowe
• ✅ Case study bez zgody - użyj tylko danych publicznych + zanonimizuj
• ✅ Firma gdzie pracujesz - najłatwiejszy dostęp do danych i ludzi

Bibliografia - wzór formatowania

BIBLIOGRAFIA

I. Książki

1. Drucker P., Praktyka zarządzania, Warszawa 2009.

2. Porter M., Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów 
   i konkurentów, Warszawa 1992.

3. Obłój K., Strategia organizacji, Warszawa 2014.

4. Kotler P., Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie 
   i kontrola, Warszawa 2005.

II. Artykuły

1. Kowalski J., Strategie ekspansji firm e-commerce, 
   "Przegląd Organizacji" 2023, nr 4, s. 25-40.

2. Porter M., What is Strategy?, "Harvard Business Review" 1996, 
   November-December, s. 61-78.

III. Raporty

1. McKinsey & Company, The future of e-commerce in Poland, 
   Warszawa 2024.

2. PMR, Rynek e-commerce w Polsce 2024. Analiza rynku 
   i prognozy rozwoju na lata 2024-2029, Kraków 2024.

3. Deloitte, Global Powers of Retailing 2024, 
   https://www2.deloitte.com/global-powers-retailing 
   [dostęp: 15.01.2025].

IV. Sprawozdania finansowe

1. Allegro.eu S.A., Raport roczny 2023, Poznań 2024.

2. Firma X Sp. z o.o., Sprawozdanie finansowe za rok 2023, 
   KRS [dostęp: 10.01.2025].

V. Źródła internetowe

1. Harvard Business Review Polska, https://www.hbrp.pl 
   [dostęp: 10.01.2025].

2. Giełda Papierów Wartościowych, https://www.gpw.pl 
   [dostęp: 20.12.2024].